Menü Forumlar Popüler İçerikler Arama
Göktürk Alfabesi

Göktürk Alfabesi

Göktürk alfabesi, Türklerin yazıya gereksinim duyması üzerine oluşturulmuştur. Türklerin yazıya olan ihtiyaçları oldukça geç belirmiş gözükmektedir. Araştırmalar sonucu bilindiği kadarıyla Türklerin ilk kullandığı yazı sistemi Orhun alfabesidir. Orhun yazısına 6. Yüzyılda Orhun yazıtlarında karşılaşıyoruz. Burada önemli nokta atlanmaması gerekiyor. Orhun yazıtlarından dolayı bu alfabeye Orhun alfabesi denmesine rağmen bunlardan iki yüzyıl önce aynı alfabeye Yenisey'deki alıntılarda karşılaşıyoruz. Göktürkler, Kırgızlar ve Uygurlar tarafından bu coğrafyalarda kullanılan Orhun yazısı Bazı Türk boyları tarafından Avrupa'ya taşındığı bilinmektedir. Hatta Macaristandaki Sekeller tarafından 16. Yüzyılda kullanıldığı bilinmektedir.

Göktürk alfabesi Türklerce kullanılan ve pek çok büyüklü küçüklü yazıtlarda karşılaşılan bir alfabedir. Dikiliş ve yazılış tarihide bilinen bu büyük yazıtlar Moğolistan'da Orhun ırmağı kenarlarında bulunan Göktürk Yazıtlarıdır. Bu alfabede 4 sesli, 26 sessiz ve 8 birleşik olmak üzere 38 harf bulunmaktadır.

İlk Yazıtların Bulunuşu


Göktürk yazıtları, Orhun alfabesinden günümüze kalan en önemli ve büyük yazıtlardır. Bu yazıtların çözülüp değerlendirilmeleri ve üzerinde araştırmaların yapılması ancak 19. Yüzyılda yapılmıştır. Bu alfabeyle yazılan ilk yazıtlar Yenisey ırmağı boyundaki yazıtlardır. 1889 yılında bir büyük yazıt daha ortaya çıkarılmış ve bunlara Orhon yazıtları denmiştir. Bunların diğerlerinden farkı olarak arka yüzünde Çince yazıların bulunmasıdır. Bu yazıtlar Danimarkalı Türkolog Wilhelm Thomsen tarafından 1893 yılında çözülmüştür. Bu yazıtların Kültigin ve Bilge Kağan tarafından diktirildiği, eski öz Türkçe'nin bir lehçesi olduğu ve Göktürklere özgü bir yazı metini olduğu ortaya çıkmıştır.

Göktürk Alfabesinin Kökeni


Göktürk alfabesi oluşturulurken diğer alfabelerde olduğu gibi o milletin sık kullandığı resimlerden oluşturulmuştur. D ->“Y“harfi Türklerin hayatında önemli bir araç olan“yay” kelimesinden türemiştir. “oq” harfi bildiğimiz“ok“kelimesinden türetilmiştir. Göktürk alfabesinin Soğdcadan geçtiğine dair bir belge olmasa da Pehlevi ailesi tarafından İran'daki çevre ülkelerde bulunan Türkleri etkilemek için bu tez desteklenmiştir.

Oluşturulan Harfler


Göktürk alfabesinde 38 harf vardır. Yenisey yazı sisteminde 150'den fazla işaret sistemi varken bu yazı sistemi elenerek 38'e düşürülmüştür. Bunlardan 4 ünlü, 34'te ünsüz alınmıştır. Türkçede bu kadar ünsüz bulunamaz. Bu durumun nedeni Göktürk alfabesinde birçok sessiz harfin iki ünsüz işaretle gösterilmesidir. Seçilen iki ünsüz harfin kullanılacak kelimenin kalın veya ince vokalde seyretmesine bağlıdır. Yani“bars“kelimesinde kullanılan“b” harfiyle“bilge” kelimesinde kullanılan“b” sessizini oluşturan iki ünsüzler farklıdır. Bu gibi“b, d, g, ğ, l, n, r, s, t, y ” seslerini veren ikişer adet sessiz harf vardır. Bir de Göktürk alfabesinde“ık, ok, nç, yn“ çift ünsüz işaretleri de mevcuttur.

Bu alfabe kullanılarak yazılan yazılarda harfler Türkçe yazılarda olduğu gibi birleşmez, ayrı ayrı yazılır. Cümleler aralarına iki nokta üst üste konarak birbirinden ayrılır. Bunlar dışında da başka noktalama işareti kullanılmamaktadır. Yazı sağdan sola doğru yazılmaktadır.
Son Güncelleme : 20.01.2024 13:15:06
Göktürk Alfabesi ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz.
Facebook Twitter Pinterest whatsapp
Göktürk Alfabesi Yorumları
şifre

1 Yorum Yapılmış "Göktürk Alfabesi"
bune be kolay diyolar bide ispanyolca öğrenin daha iyi
Sexy Jojuk . 16.04.2017
1 YANITI GÖRÜNTÜLE
Türk Alfabesi
Türk Alfabesi
Türk alfabesi, 1 Kasım 1928 tarihinde 1353 sayılı kanunla kabul edilmiştir. Alfabede Latin harfleri temel alınmıştır. Kabul edilen kanuna göre, alfabede 29 harf bulunmaktadır. Alfabe büyük ve küçük harfler sırayla yazılmaktadır. Ünlü harflerden 'a, ı...
Alfabe Sırası
Alfabe Sırası
Alfabe sırası, Dış ve iç çevremizde doğru iletişim kurmak için diksiyonumuza dikkat etmemiz gerekir. Yanlış telaffuz bizim kendimizi ifade edemememize neden olur ve yanlış anlaşılmalarla sık sık karşılaşırız. Alfabe sırası seslerin yan yana gelmesiyl...
Arap Alfabesi
Arap Alfabesi
Arap alfabesi, Latin alfabesinin dışında dünyada yazı dili olarak benimsenmiş ve kullanılmış olan yazı sistemidir. İslam dinini benimsemiş olan ülkelerde kullanılmaktadır. Osmanlı İmparatorluğu da bu alfabeyi kullanmıştır. Türkiye Cumhuriyeti ise 192...
Çin Alfabesi
Çin Alfabesi
Çin Alfabesi, dünya üzerinde konuşulan ve yazılan bir dil olmaktadır. Bu alfabenin tarihi oldukça eskiye dayanmaktadır. Yapılan araştırmalara göre 3500 yıllık bir geçmişi olmaktadır. Yapılan araştırmalarda, M. Ö. 12. Yüzyıla kadar dayanmaktadır. Yapı...
Hintçe Alfabe
Hintçe Alfabe
Hintçe Alfabe, Hintçe bir Hint dilidir. Hindistan'ın yerli halkı antik ve kutsal olan dillerini farklı alfabeler aracılığı ile yazıya dökmüşlerdir. Çok eski devirlerde, insanların anlaşması konuşmayla ve işaretlerle oluyordu. Daha sonraları, bazı şey...
Alfabe Çeşitleri
Alfabe Çeşitleri
Alfabe Çeşitleri; Alfabe kelimesi Fransız kökenli bir kelimedir. Alfabe eski çağlardan günümüze dek ağız ve dil yolu ile bazı seslerin çıkarılmasını sağlayan ve yazıya dökülen karşılıktır.Yunan Alfabesi: Yunan alfabesi Sami alfabesinden yararlanılara...
Latin Alfabesi
Latin Alfabesi
Latin alfabesinin temelini Latin harfleri oluşturmaktadır. Bu alfabeye Roma alfabesi de denilmektedir. Orijinal Latin alfabesinde 23 harf bulunmaktadır ve dünyada en fazla kullanılan alfabe seçeneğidir. Latin alfabesini kullanan ilk dil Eski Latinced...
Görme Engelliler Alfabesi
Görme Engelliler Alfabesi
Görme engelliler alfabesi, başka bir adı Braille alfabesi, diğer adı da Körler alfabesidir. Louis Braille tarafından 1821 yılında geliştirilmiş ve görme engellilerin okuyup yazmaları için kullanılan alfabedir. Dikdörtgen düzen üzerine dizilerek altı ...
Türklerin Tarih Boyunca Kullandığı Alfabeler
Türklerin Tarih Boyunca Kullandığı Alfabeler
Türklerin tarih boyunca kullandığı alfabeler hem yaşadıkları yer hem de yaşam şekillerine bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Orta Asya'dan günümüze kadar beş farklı alfabe kullanan Türk devletleri, kullandıkları bu alfabelerle tarihe de ayrıca ö...
Roma Alfabesi
Roma Alfabesi
Roma Alfabesi, Roma alfabesinin diğer adı Latin alfabesidir. Latin kültürünün temelini oluşturur. Roma alfabesinde 23 harf vardır. Roma alfabesi oluşturan büyük ve küçük harfler bulunmaktadır. Günümüzde yeryüzünde en yaygın dil Roma alfabesi yani Lat...
Türkçe Alfabe
Türkçe Alfabe
Türkçe Alfabe, Güzel dilimizin ve eşsiz yurdumuzun alfabesi olan, Türkiye Türkçesinde kullanılan harflerin yer aldığı alfabedir.Türkçe alfabe 1 Kasım 1928 yılında harf inkılabı ile kabul edilmiş ve yürürlüğe girmiştir. Atatürk devrimlerinden biri ola...
Ukrayna Alfabesi
Ukrayna Alfabesi
Ukrayna alfabesi, Ukrayna ülkesinin resmi dili olan Ukraynacayı yazmak ve okumak için kullanılan alfabedir. Eski tarihlerden gelen Kiril alfabesinin Ulusal olan varyasyonlarındandır. Bazen Ukraynaca metinler bazen Kiril alfabesi ile okunamadığın da L...

 

Türk Alfabesi
Alfabe Sırası
Arap Alfabesi
Çin Alfabesi
Hintçe Alfabe
Alfabe Çeşitleri
Latin Alfabesi
Görme Engelliler Alfabesi
Türklerin Tarih Boyunca Kullandığı Alfabeler
Roma Alfabesi
Türkçe Alfabe
Ukrayna Alfabesi
Ermeni Alfabesi
İngilizce Alfabe
Enokyan Alfabesi
Kuranı Kerim Alfabesi
Japonca Alfabe
Kuran Alfabesi
Kiril Alfabesi
Dilsiz Alfabesi
İbranice Alfabe
Fonetik Alfabe
Hawaii Alfabesi
Eski Türk Alfabesi
Orhun Alfabesi
Azerbaycan Alfabesi
Uygur Alfabesi
Kör Alfabesi
Gürcü Alfabesi
Tayland Alfabesi
Popüler İçerik
Ermeni Alfabesi
Ermeni Alfabesi
Ermeni Alfabesi, Ermenistanda kullanılan ve 38 harften oluşan bir alfabe olmaktadır. 31 harf ünsüz harf, 7 harf ise ünlüdür. Okullarda, kiliselerde ve...
İngilizce Alfabe
İngilizce Alfabe
İngilizce alfabe, toplamda 26 harften oluşan, Türkçe alfabeden farklı olarak q, w ve x harflerini barındıran, latin alfabesi temel alınarak oluşturulm...
Enokyan Alfabesi
Enokyan Alfabesi
Enokyan alfabesi; Bu alfabe çeşidi İbraniler tarafından alfabeler değiştirilerek meydana getirildiği, tanrı sembolleri ve kutsal melek sembolleri içer...
Kuranı Kerim Alfabesi
Kuranı Kerim Alfabesi
Kuran-ı Kerim Alfabesi, islam dininin ana kitabı olan Kuran-ı Kerim' de birbirinden güzel ve farklı anlamları ifade eden toplam 28 harf bulunmaktadır....
Japonca Alfabe
Japonca Alfabe
Japonca Alfabesi, Japonya da Japon halk tarafından kullanılan 3 tür alfabe vardır. Bunlar  Kanci Hiragana Katakana Japonlar Çinliler ile yakla...
Kuran Alfabesi
Kuran Alfabesi
Kuran Alfabesi, Kur'an'ın kendine has bir dili ve alfabesi olan (Kur'an Alfabesi) tamamen farklı bir kavramı oluşturur. Kur'an-ı Kerim alfabesi 28 har...
Popüler İçerik Son Forum Konuları Yardım Sayfaları  
Türk Alfabesi
Alfabe Sırası
Arap Alfabesi
Çin Alfabesi
Hintçe Alfabe
Alfabe Harfleri
Yardıma İhtiyacım Var
Braille Alfabesi
Şifrenin Açılımı
Harf Konumu
Gizlilik Politikası  
Çerez (Cookie) Politikası
Güvenlik Politikası
Bizimle İletişime Geçin
Forumlar
Site Haritası
Feed
Son Forum Konuları
Alfabe Harfleri
Yardıma İhtiyacım Var
Braille Alfabesi
Şifrenin Açılımı
Harf Konumu
Yardım Sayfaları
Gizlilik Politikası  
Çerez (Cookie) Politikası
Güvenlik Politikası
Bizimle İletişime Geçin
Forumlar
Site Haritası
Feed
Sitede yer alan haber ve içeriklerin tüm hakları saklıdır ve buradaki bilgiler sadece bilgilendirme amaçlı olup, kullanımına, uygulanmasına, satın alınmasına, delil gösterilmesine veya tavsiye edilmesine aracılık etmez. Sitemizdeki bilgiler, hiç bir zaman kesin bilgi kaynağı olmayıp, kullanıcılar tarafından eklenmiştir veya yorumlanmıştır. Buradaki bilgiler sitemizin asıl görüşlerini içermeyebileceği gibi hiçbir taahhüt ve tavsiye yerine de geçmez.
Şubat - 2024